8 februari 2017

Hoe overbrug je de generatiekloof bij overname binnen een familiebedrijf?


De installatiebranche kent veel familiebedrijven. Overnames door de volgende generatie komen regelmatig voor, maar verlopen niet altijd even soepel. Wat zijn de potentiele valkuilen en hoe omzeil je deze? Wij spraken onder andere met Dyon Rademaker. Hij nam Rademaker Warmtetechniek succesvol over van zijn vader, ondanks verschillen in inzicht en aanpak op zakelijk vlak.

Dyon Rademaker was amper 15 jaar toen hij al sleutelde aan ketels. “Ik was er vroeg bij ja”, vertelt hij op zijn kantoor in Almere. “Maar ik kreeg al snel door dat ik het anders wilde aanpakken.” Toen Dyon drieëntwintig was en het duidelijk werd dat zijn broer en zus geen overname ambieerden, ging hij met zijn vader in gesprek. Ze kozen voor een geruisloze bedrijfsopvolging en trokken hier tien jaar voor uit.

Naarmate de jaren vorderden, kwamen de ambities van Dyon en zijn vader verder uiteen te liggen. Het generatieverschil en het verschil van zakelijk inzicht zorgde voor de nodige discussies. Dyon: “Mijn vader vond dat ik klanten blij moest maken door vooral zelf te sleutelen. Iets wat hij ook altijd met veel liefde had gedaan. Ik daarentegen wilde juist personeel aantrekken en zelf op zoek gaan naar nieuwe klanten en projecten. En ik zag meer verbeterpunten, zoals de handmatige administratie die mijn ouders veel tijd kostte. Mijn vader zei altijd tegen onze kennissen: ‘Ik verdiende mijn geld met de waterpomptang en Dyon doet dat met zijn smartphone en tablet’. Omdat mijn vader zijn financiële risico wilde beperken en mij de vrijheid van het ondernemen gunde, besloten we tot een versnelde overname.”

Dyon Rademaker nam onlangs het oudste installatiebedrijf van Amsterdam over, vlakbij de Jordaan waar zijn vader is geboren.

Externe hulp

Een accountant werd ingeschakeld voor advies over de meest gunstige fiscale regeling en de waarde van het bedrijf. Op alle andere vlakken losten vader en zoon het onderling op. “Ons uitgangspunt is altijd het creëren van een win-win situatie geweest”, vertelt Dyon. “Financieel moet het dan kloppen: als één iemand denkt goud in handen te hebben, kom je er samen niet uit. Is die basis goed, dan kun je gaan kijken naar andere, misschien wel belangrijkere dingen. Zoals het gevoel dat je beiden hebt bij het bedrijf, met waardering voor gewoonten en tradities.”

Eigen weg

Nadat de overname was afgerond, ontstond er voor Dyon een prettigere manier van discussiëren. De mening van zijn vader werd vaker geraadpleegd en gewaardeerd dan in voorgaande jaren. Vader kwam nog dagelijks over de vloer, maar hield zich afzijdig van het dagelijkse beleid. Dyon bouwde volgens zijn eigen visie verder aan het bedrijf, maar vroeg regelmatig om de mening van zijn vader. “Dat we uiteindelijk zo met elkaar konden werken, was erg bevrijdend. Voorheen nam ik niets van mijn vader aan. Maar toen ik zelfstandig aan het roer stond, stelde ik zijn inbreng erg op prijs. Juist de afstand zorgde ervoor dat we positieve zakelijke gesprekken met elkaar konden voeren, met ruimte voor reflectie en andere ideeën.”

Loslaten is lastig

Drie jaar geleden zwaaide vader Rademaker definitief af. Dyon trok zijn ervaring door en richtte zich op de overname van andere familiebedrijven. Recentelijk nam hij het oudste installatiebedrijf van Amsterdam over, vlakbij de Jordaan waar zijn vader is geboren. “Er zijn veel familiebedrijven waarbij de volgende generatie afhaakt. Er zijn wel overnamekandidaten te vinden, maar dat zijn vaak investeerders die vooral oog hebben voor het geld. Ik begrijp als geen ander dat zij een opvolger zoeken met oog voor de zorgvuldig opgebouwde klantenkring en de historie van het bedrijf. Daarom laat ik de oud-eigenaar in zijn eigen tempo afstand nemen. Want als er iets is wat ik nu meer begrijp dan toen, is dat loslaten één van de moeilijkste dingen is om te doen. Ook de klanten laat ik rustig wennen. Zo horen zij nog steeds de vertrouwde stem van de oud-eigenaar op het telefonische welkomstbandje.”

Receptuur succesvolle bedrijfsopvolging

Het geheime recept van een soepele bedrijfsopvolging bestaat volgens Dyon uit een aantal basisingrediënten. “Je intentie moet op één A4’tje passen. Al het andere  eromheen zijn details. Ga het gesprek aan met elkaar, verdiep je in de ander en wees empathisch. En betrek alle gezinsleden in het proces: privé wil je met hen immers nog lang verder. Daarnaast moet het personeel ook mee willen ontwikkelen. En als laatste: als koper en verkoper heb je elkaar nodig. Zoek naar die win-win situatie, alleen dán maak je van bedrijfsopvolging een succesvol verhaal.”

Financiele tip bij (familie)bedrijfsovername

Zorg ervoor dat de afschrijving van de goodwill synchroon loopt met de aflossing van het overnamebedrag. Op deze manier voorkomt u extra financiële druk de eerste jaren na de overname.

5 tips bij bedrijfsopvolging

Naast Dyon Rademaker namen ook Marijke van Os (Freek van Os, Voorschoten) en Roy Noordzij (Noordzij Brielle, Brielle) het bedrijf over van hun vader. Ook zij kijken terug op een harmonieus en soepel verlopen traject. Dit zijn hun belangrijkste tips:

  1. Er moet sprake zijn van absolute gelijkwaardigheid, met bij ieder betrokkene de wil om tot een oplossing te komen.
  2. Een succesvolle overname neemt minimaal 3 tot 5 jaar in beslag. Werk gedurende een langere periode samen en groei naar nieuwe verantwoordelijkheidsvormen toe.
  3. Vraag externe partijen om hulp, met name wanneer het lastig om het eens te worden over de waarde van het bedrijf.
  4. Betrek de medewerkers in het proces. Geef hen inspraak en informeer hen regelmatig. Houd eventuele andere niet-participerende broers en/of zussen ook op de hoogte van de vorderingen rondom de gemeente.
  5. Stel geld nooit boven familie. Overdag een zakelijke discussie? Ga ’s avonds toch proosten op de verjaardag.

 

Gerelateerd nieuws


8 maart 2024
Nieuw lid: E&B Techniekgroep
13 oktober 2023
Nefit Bosch en Struycken Installaties: Lokale expertise met internationale achterban
13 oktober 2023
Nieuw lid: Rutherm